حمله ایران به اسرائیل: یک ناکامی یا نمایش قدرت؟
۱۴۰۳ فروردین ۳۰, پنجشنبه
هواپیماهای بدون سرنشین (پهپاد) ساخت خود ایران نقش مهمی در حمله این کشور بر اسرائیل در ۱۴ اپریل داشتند، پهپادهایی که تا مسافت ۲۰۰۰ کیلومتری می‌توانند پرواز کنند.
فابیان هینتس، کارشناس سیستم‌های پهپادها و موشک‌ها در «انستیتوت بین‌المللی مطالعات استراتژیک» در بریتانیا به دویچه وله گفت: «این حمله یک تلاش جدی برای تخریب سیستم دفاعی اسرائیل بود.»
از دید او، این حمله ایران تنها نمادین نبوده است: «ایران می‌خواست اهدافش را مورد اصابت قرار دهد و ویران نماید. اما این کار چندان موثر نبود. میزان رهگیری [پهپادها و موشک‌ها] توسط سیستم‌های دفاعی امریکایی و اسرائیلی به صورت فوق‌العاده بالا بوده است.»
اردوی اسرائیل صبح یکشنبه اعلام کرد که ایران حدود ۳۰۰ هواپیماهای بدون سرنشین و موشک شلیک کرده بود و اسرائیل با متحدین‌اش موفق شدند که ۹۹ درصد همه این پرتابه‌ها را دفع کنند.
«نمایش قدرت، بدون اعمال قدرت»
با وجود این، ایران مدعی شده است که «عملیات موفق تلافی‌جویانه» علیه اسرائیل انجام داده است. از فحوای سخنان کارشناسان در رسانه‌های دولتی ایران برمی‌آید که ایران می‌خواست به جای اعمال قدرت، نمایش قدرت انجام دهد. به گفته این کارشناسان، ایران خواست نشان بدهد که در موقعیتی قرار دارد که بدون بسیج متحدین خود در منطقه می‌تواند بر سیستم‌های دفاع هوایی اسرائیل غلبه کند.
اما از قرار معلوم ایران در این هدف‌اش موفق نبوده است. از دید فابیان هینتس، این عملیات ناکام برای ایران یک مشکل بزرگ ایجاد می‌کند. این کارشناس می‌گوید: «نیروی بازدارنده ایران دقیقاً به این سیستم‌ها وابسته است [سیستم‌های که ایران در این حمله به کار برده است] تا به چنین حملات آغاز کند.»
براساس گزارش خبرگزاری تسنیم نزدیک به سپاه پاسداران انقلاب ایران، پهپادهای ایرانی به کار گرفته شده در این حملات از نوع «شاهد ۱۳۶» بوده اند که «کامیکازه» نیز نامیده می‌شوند. این پهپادها سبک، کوچک و ارزان‌قیمت اند و به زحمت برای دستگاه‌های رادار قابل شناسایی می‌باشند. آنها می‌توانند یک کلاهک انفجاری ساده با حدود ۵۰ کیلوگرام را حمل نمایند و با قابلیت بردی که دارند، به اسرائیل نیز می‌رسند.
تمرکز طولانی ایران به تولید پهپادها
ایران با وجود تحریم‌های غرب در ۳۰ سال اخیر به توسعه هواپیماهای بدون سرنشین ادامه داده است. تهران امروزه ذخایر بزرگ هواپیماهای بدون سرنشین در اختیار دارد.
هولاند میشل، کارشناس هواپیماهای بدون سرنشین، به دویچه وله توضیح داد که ایران بسیار زود به توسعه این تکنولوژی آغاز کرده و از دهه ۱۹۸۰ به این سو هواپیماهای بدون سرنشین تولید می‌کند.
میشل که به عنوان کارشناس هواپیماهای بدون سرنشین و فن‌آوری‌های امنیتی در «شورای اخلاقی کارنگی در امور بین‌الملل» در نیویارک کار می‌کند، گفت: «هواپیماهای بی‌سرنشین در مقایسه با موشک‌ها الزاماَ به قطعات بسیار انکشاف‌یافته ضرورت ندارند. تکنولوژی مورد ضرورت هواپیماهای بی‌سرنشین، شامل تحریمات و یا محدودیت‌های تجاری نیست.»
به دلیل پیشرفت تکنولوژی در سال‌های اخیر، تهدیدها از ناحیه پهپادهای ایرانی به صورت قابل توجه افزایش یافته است. میشل می‌افزاید که ایران حالا پهپادهای دقیق‌تر را در کمیت بزرگ تولید می‌کند: «ایران با هر حمله، به خصوص بر نیروهای نظامی ایالات متحده امریکا یا در مورد کنونی بر اسرائیل، این معلومات را در اختیار مدافعین قرار می‌دهد که آنها چگونه می‌توانند با این تهدید مقابله کنند. من فکر می‌کنم که اگر ما پنج سال پیش حمله‌ای به این گستردگی را می‌دیدیم، شاهد سقوط دادن شمار بزرگ پهپادها و موشک‌ها مانند حمله اخیر نمی‌بودیم، با میزان دفع ۹۹ درصدی. این یک بازی موش و پشک است.»
پیتر لرنر، سخنگوی نیروهای دفاعی اسرائیل روز یکشنبه به دویچه وله گفت که با وجود دفع موفقانه حملات ایران، اسرائیل در تصمیم‌گیری در مورد پاسخ به این حمله مستقیم ایران، باید خود را در برابر «طیف وسیع سنایورها» آماده کند.
خطر از هوا
ایران در حمله هوایی از موشک‌های بالستیک کوتاه‌برد و میان‌برد کار می‌گیرد. به گفته سازمان غیردولتی امریکایی «اتحادیه کنترول تسلیحات»، ایران با داشتن موشک‌های شهاب ۲ و شهاب ۳، سلاح‌هایی با برد بیش از ۲۰۰۰ کیلومتر، می‌تواند به اسرائیل نیز برسد.
فابیان هینتس توضیح می‌دهد: «ایرانی‌ها راکت‌های با برد بسیار بزرگ و دقت بسیار خوب دارند. این‌ها را بسیاری دولت‌ها در جهان در اختیار ندارند.»
این کارشناس امور نظامی می‌افزاید: «طبعاً که آنها همزمان این مشکل را هم دارند که رقبای نظامی شان، ایالات متحد امریکا و اسرائیل، از لحاظ فن‌آوری نظامی، مطلقاَ در صدر کشورهای جهان قرار دارند.»
هینتس به این باور است که ایالات متحد امریکا و اسرائیل ممکن است در نتیجه این حملات ایران توانسته باشند اطلاعات جدیدی را در مورد ذخایر اسلحه این کشور به دست بیاورند: «آنها می‌توانند مقادیر زیادی از داده‌ها را جمع‌آوری کنند، کاری که ایرانی‌ها به محض آنکه موشک‌های شان را شلیک کنند دیگر نمی‌توانند انجام بدهند.»